Nến (hay đèn cầy) được sản xuất với
nguyên liệu chính là parafin wax (thời xưa có thể là một số nguyên liệu
khác), ở giữa có đặt một tim nến bắng cotton.
Về mặt hóa học, Parafin là tên gọi chung
cho nhóm các hydrocacbon dạng ankan với phân tử lượng lớn có công thức
tổng quát CnH2n+2, trong đó n lớn hơn 20. Parafin được Carl Reichenbach
phát hiện ra trong thế kỷ 19.
Loại nhiên liệu mà tiếng Anh-Mỹ gọi là
kerosene (dầu hỏa) thì trong tiếng Anh-Anh, cũng như trong phần lớn các
phiên bản tiếng Anh của Khối thịnh vượng chung Anh, được gọi là
paraffin oil (hay paraffin), còn dạng rắn của parafin được gọi là
paraffin wax (sáp parafin).
Nhìn chung, ngày nay loại parafin làm nguyên liệu cho đèn cầy được sản xuất chủ yếu từ dầu mỏ.
Cách làm:
Thân nến làm bằng parafin có thể mua parafin tại các cửa hàng hoá chất hoặc mua loại nến rẻ tiền để lấy parafin.
Chất tạo màu cho thân cây nến
là những chất màu có thể tan trong parafin nóng chảy như metyl xanh
(màu xanh), auramin (màu vàng), rodamin, eosin (màu đỏ)…
Cũng có thể tạo màu cho thân cây nến bằng cách đơn giản là dùng phấn màu để bôi lên cây nến.
Bấc nến làm sợi bông, sợi
lanh … không dùng sợi tổng hợp. Để bấc cháy không có tàn cần tẩm bấc
bằng dung dịch natriborax hoặc natriphophat rồi phơi khô.
Chất tạo màu cho ngọn lửa là các muối vô cơ.
Hoà tan riêng từng muối vô cơ vào nước để được dung dịch bão hoà. Tẩm bấc vào dung dịch muối bão hoà rồi phơi khô.
Khi cháy ngọn lửa có màu như sau:
- KCl hay KNO3: màu tím (bởi K+)
- NaCl hay NaNO3: màu vàng (bởi Na+)
- LiCl hay LiNO3: đỏ thắm (bởi Li+)
- CaCl hay Ca(NO3)2: màu đỏ gạch (bởi Ca2+)
- BaCl2 hay Ba(NO3)2: xanh nõn chuối (bởi Ba2+)
- CuCl hay CuSO4: xanh da trời (bởi Cu2+)
Chất thơm: dùng nước hoa hay tinh dầu có thể hoà tan vào parafin khi nóng chảy.
Khi đã chuẩn bị xong parafin
để làm thân cây nến có màu và có mùi thơm bấc nến tẩm dung dịch muối vô
cơ tạo màu cho ngọn lửa, ta tiến hành đổ khuôn để đúc thành cây nến.
Khuôn nến có thể dùng các ống bằng kim loại hay chất dẻo đã có sẵn hoặc gò bằng sắt tây.
Đặt bấc vào khuôn, sao cho
đúng tâm rồi cố định phía dưới và phía trên. Nấu chảy parafin rồi đổ
vào khuôn. Để nguội và tháo khuôn.
Parafin nóng chảy ở 50 – 550C
nhưng cần đun quá nhiệt độ này. Thường đổ khuôn ở 60 – 650C. Nếu đổ
khuôn ở nhiệt độ thấp hơn, parafin sẽ đông cứng nhanh và bề mặt nến
không nhẵn. Ở nhiệt độ cao hơn, độ nhớt quánh của parafin thấp làm nó
dễ chảy qua các khe hở của khuôn.
Có thể đúc cây nến có nhiều màu, mỗi khúc một màu hoặc có vân bằng cách đúc từng khúc hay trộn các màu.
Cũng có thể dùng một chất để vừa tạo màu cho thân cây nến vừa tạo màu cho ngọn lửa. Thí dụ như:
- Nến xanh lá cây: Dùng Crom
(III) oxit. Màu ngọn lửa cũng xanh lá cây do ion Cr3+. Điều chế chất
này bằng cách nhiệt phân muối amoni đicromat hoặc nung nóng
natriđicromat với lưu huỳnh.
- Nến vàng: Dùng natricromat làm màu cho thân nến. Ngọn lửa cũng vàng nhờ ion Na+.
Trong những ngày lễ lớn chúng ta được xem những màn pháo hoa rực rỡ, muôn màu. Pháo hoa cũng được chế tạo theo nguyên tắc trên.
Hướng dẫn khác:
Nguyên liệu : parafin lỏng (C20-30) (95%), màu, hương liệu (1%), acid stearic (4%).
Cách làm: Sáp mua về có dạng
hơi rắn, đun nhẹ cho chảy rồi cho acid stearic vào, khuấy 1 lúc được
hỗn hợp lỏng nhưng hơi sệt, cho màu và hương liệu vào, trước khi nến
đông lại có thể bỏ vật trang trí vào tuỳ ý, cuối cùng cắm dây nến và
đợi nến khô.
Tất cả nguyên liệu có thể tìm mua ở chợ Kim Biên.
Co duoc cay nen mau that la
dep. Nhung neu nhu ngon lua dot len co mau theo y thich thi that la dep
hon nua. Minh xin gioi thieu cho ban tao ngon lua co mau tuy thich.
NGUYEN LIEU :
tim den: bang vai bong, soi lanh.
muoi vo co natri borat hay natri phosphat.
Cach lam :
Tim xe soi, va đe tim khi
chay ko de lai tan ban co the tam them dd natri borat hoac natri
phosphat , phoi kho. Sau do tien hanh tao mau cho ngon lua.
TAO MAU CHO NGON LUA :
tao mau cho ngon lua bang cach ngam tim vao dung dich bao hoa muoi vo co can thiet :
VD : muon co mau tim : thi ngam vô dd muoi KCl hay KNO3
Mau vang : NaCl NaNO3
Mau do tham : LiCl, LiNO3
Mau do gach : CaCl CaNO3
Mau xanh da troi : CuCl2, CuNO3
Mau xanh non chuoi : BaCl2, BaNO3
Tiep theo phoi kho tim va chuyen sang giai doan do khuon voi sap Parafin.
KHUON : bang ong kim loai hay vat lieu co dang theo y thich.
Chu y : Khi do khuon fai dat tim ngay tren duong truc qua tam cua Nen.